Keramiekmuseum Princessehof verwerft anti-slavernij medaillon Wedgwood

Een dag na Ketikoti heeft Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden een anti-slavernij medaillon van Wedgwood aangekocht op een veiling. Het medaillon werd vanaf 1787 geproduceerd en verspreid door Josiah Wedgwood (1730-1795), grondlegger van de nog altijd zeer bekende fabriek. Josiah Wedgwood was een uitgesproken abolitionist en actief lid van de Society for the Abolition of the Slave Trade.

De vooruitstrevende en zeer succesvolle keramiekfabrikant verspreidde de medaillons voor eigen rekening tijdens bijeenkomsten van de Society for the Abolition of the Slave Trade en onder prominenten in Engeland en Amerika. Wedgwood stuurde zelfs verschillende exemplaren naar Benjamin Franklin, de grondlegger van de Verenigde Staten. De medaillons konden gemonteerd gedragen worden als speld, in een hoedenspeld of verwerkt worden op een snuifdoos. Het door het museum verworven exemplaar is ongemonteerd, maar de inkepingen in en kleine chipjes aan de rand illustreren mooi hoe het medaillon ooit een gebruiksvoorwerp is geweest.

De krachtige voorstelling werd ontleend aan een door de society gebruikt zegel en vermoedelijk gemodelleerd door William Hackwood, de beste modeleur van de fabriek. Centraal is een geknielde, geketende zwarte man afgebeeld, met daaromheen de tekst: ‘Am I not a man and a brother’. Het medaillon is in grote hoeveelheden geproduceerd en exemplaren zijn opgenomen in verschillende belangrijke museale collecties, in vooral Engeland en Amerika. De verwerving geeft kleur aan een van de belangrijkste vernieuwers in de geschiedenis van de Europese keramiek. Maar de verwerving maakt het voor het museum vooral mogelijk om te vertellen over de aanloop naar een belangrijke kentering in de geschiedenis. Dit verhaal wordt verder geïllustreerd door een eveneens op de veiling aangekochte Franse Empire vaas (circa 1815-1830) met een allegorische voorstelling op de afschaffing van de slavernij.

Het Princessehof is het nationale keramiekmuseum. Meer dan welk ander materiaal is keramiek van alle tijden, van iedereen en een spiegel van de cultuur en van de tijd waaruit zij voortkomt. Met gerichte aankopen hoopt het museum ook in de komende jaren steeds meer perspectieven aan het bestaande verhaal toe te kunnen voegen.